Популярные сообщения

среда, 6 апреля 2011 г.

ფიქრები ნინო სადღობელაშვილის რომან ,,ორსულზე”


`bednierebaa werde ise, rom TanaugrZnobde, rom giyvardes da rom gtkiodes kidec...” _ am sityvebiT nino sadRobelaSvili sxva mwerlis rCeulobas aRniSnavs da enaneba, rom aseTma mwerlebmac ukve `bednierTa kategoriaSi gadainacvles”.
     Znelia ar daeTanxmo ninos, miT ufro maSin, Tuki am kategoriis SemoqmedTa rigebs Tavadve amSvenebs _ misi didi da Rrma TvalebiT gamonaSuqi siyvaruliT, tkiviliTa da TanagrZnobiT. Cven, mkiTxvelebi ki ubednieresTa rigebSi varT (oRond mwerlebze gacilebiT metni), radgan SegviZlia maTi sulis moZraobas, tkivil-siyvarulis Tanamonacvleobas, jiut Ziebasa da uwyvet fiqrebs swored didi TanagrZnobiT mowvdils veziaroT, vendoT da gavedevnoT.
cnobili mofiqrali `amba besarioni”, romelsac yovelive daejereba, marTalia, amgvarad gansjis: `cxovreba da fiqri erTad iseTive uadgilo SeTanxmebaa, rogorc cal-cali fexsacmeli, iseTive bavSvuri TamaSi, rogorc erTmaneTs waaCxubo Seniv xelebi da iseve SeuZlebeli, rogorc ukan Semoqceva Rrma ufskrulze gadaxtomisaso”... magram mainc mefiqreba... ramdeni xnis bavSvur TamaSs, cal-cali fexsacmliT siarulsa da ufskrulebze xtomas moicavs nino sadRobelaSvilis romani `orsuli”, romelic ukve mravalgzis miviaxlove da ase mgonia, movixelTe kidec, imdenad, rom masze weris survilmac amitana. Tanac, es xom mwerlis pirveli romania, mkiTxvelis gulebamde qarisTvis gatanebuli puri, `raTa mravalTa dReTa Semdgom, kvlav moiZios, am kargvaze da am povnazea es wignio”, _ ase gveubneba avtori.
     me ki ukve vici, rom moiZevs, misTvis warmoudgenel adgilebSic moimkis ase uSurvelad da wrfelad daTesil gulis purs, `es wigni xom momkil pursac gulisxmobs”...
     afakluli Rawvi, mwife cremlebi, gaxSirebuli sunTqva, gulis dauokebeli feTqva _ ai, aseTi, TiTqmis `orsulobis” sawyisisTvis niSneuli `anamnezi” iqneba axalgazrda moazrovnis momkili Wirnaxuli. Tu ar gjeraT, Tavad scadeT, waikiTxeT.
sxvaTa Soris, sakuTari gamocdilebiT vici, wakiTxviTac, sul cota, `or”-jer mainc unda waikiTxoT, oRond ara imitom, rom raime gaugebaria,  ara, saWaSniked mxolod... kargi Rvino meored mowrupvasac rom iTxovs, ise... SesaZloa, imaSi dasarwmunebladac, Tvali xom ar gatyuebT da rac waikiTxeT marTla 30 wlis avtoris gul-gonSi gamovlilia Tu ara?! mizezi mravalia, mTavaria vis ra aaRerebs wignisken meored.
     `momkil purSi” raime igavurad Tuki geCvenaT, nurc amas gaikvirvebT; ninos romanSi, pasuxi amazec aris: igavebis marTlad kiTxva mogveTxoveba sawuTros mkvidrT...
samyaros Semoqmedma WeSmaritebisken savali xom igavebad gagvicxada, mTavaria vin ras Wvrets maT miRma, vin romel gzas daadgeba da saiT watortmandeba: `gzebi xom iqaa, sadac amoirCev, winaswar arc Canan da arc uwyi...” romanis avtori swored am viwro, Znelad saval gzebs Sesdgomia _ igavebis kiTxva Seuswavlia...
     sityvam `Seuswavlia” ar dagabrkoloT, manamde `ucdia” kidec: albaT, sadme SexvedrixarT, xeli an Tvali mainc SegivliaT avtoris mokrZalebisTvis niSneuli mcire zomis wignebisTvis _ `bambaziis samoTxe”, `SuaRamis iavnana”, sadac nino sadRobelaSvilis guli da suli – moTxrobebi da leqsebi binadroben. vfiqrob da veRarc ki vixseneb nawarmoebis miRma avtoris xma gamegonos, am wignebs ki wamRerebiT, TiTqos Tavad nino mikiTxavda... uzado niWierebiT mowvdili saTqmelis miRma, mwerlis Seuryvneli suli mWvirvalebs, avtori ki missave suls imgvari feradovnebiTa da sametyvelo xerxebiT, gamaognebeli, mxolod miseuli metaforebiTa da poeturobiT axmianebs, rom sunTqvis Sekvramde miyavxar. ar mikvirs, misi sayvareli mwerali rom guram rCeuliSvilia... isic moiwonebda axalgazrda qalis ZarRvian qarTuls, dasxletil frazebs, moqnil leqsikas, uCveulo dialogebs, samyaros Wvretis RvTiT kurTxeul unars... moiwonebda da sasiamovnod gakvirdeboda kidec...
     ase Jruanteliani gakvirvebiTa da amegzurebuli bednierebiT kiTxulob, ufro marTebuli iqneba Tu vityvi _ saxldebi Nnino sadRobelaSviliseul sivrceSi.
gurmani mkiTxveli moxelTebul wignSi, pirvel yovlisa, did, mwerlur, siyvarulian simarTles eZebs. `am wignSi aris didi sinamdvile, Cemi sinamdvileo”, ase wrfelad gaumxels mkiTxvels Tavis gulisnadebs erT radiointerviuSi romanis avtori... me ki vityodi – am wignSi yvelas sinamdvilea, visac ki uflis moSiSebiT, qveynis tkiviliT, megobarTa sasoebiTa da unapiro siyvaruliT ucxovria.
     vinc ninos fiqrebs gaedevneba veravin `gadaurCeba” mis uCveulod aferadebul samyaroSi gadasaxlebas, sadac SesaZloa, yvelaferi Seneuladac ki geCvenos, gecnos, gagaxsendes _ warsulic, awmyoc, iqneb momavlidanac amozido raime, rogorc libriani, mibJutuli Tvalidan.      dakvirvebuli da dabejiTebuli mkiTxveli amasac moaxerxebs, Tuki kargad Caxedavs TvalebSi romanis mTavar gmirs – eka gvianiZes. am TvalTa mzeras gadevnebulma, SesaZloa, marTlac gaabijo yofiTobis samans miRma, iqiT, saiTac WeSmaritebisken mavali viwro bilikebi miemarTebian. magram albaT, `Soridan mainc unda xedavde momavals, sikvdils _ erTdroulad unda xedavdeo”... ase swams avtors. am gzebze sxvagvarad ver ivli,  verc Sensave suls umegzureb da verc yovelgvari tkivilisa da msxverplSewirvisTvis SeimarTebi. es xom cxovrebis oRro-CoRroebia da Tuki maT dasalaxad ucvleli da uRalato megobari – siyvaruli ar agidevnebia, Seni mcdelobac imTaviTve fuWi garjaa, radgan dRes `sikeTe im jambazs damsgavsebia, sisuleleebs rom sCadis, xalxs rom acinebs da cali Tvalis quTuTodan daqaCuli cremlic misi niRbis ganuyreli nawili hgoniaT”... `Cveni saukune usiyvarulobis akvans miujaWvavs”, Cven ki Tavdajerebulni TavgametebiT yvelgan siyvaruls vTamaSobT, oRond mTavari gmiris – siyvarulis gareSe. im `mTvrali meqorwileebiviT, romlebic erTmaneTs umtkiceben rom patarZali lamazia da es fici-mtkici male CxubSi gadaezrdebaT. sasikvdilo CxubSi. da patarZali ki marTla lamazia, magram viRas axsovs, an visTvisRaa mniSvnelovani misi silamaze...” `axla omebSi Seyvarebuls zurgzejvargadawerils aRar acileben, axla yvelani erT saerTo omSi arian qalian-kacianad...”
 swored am omebma daamunjes eris momavali, logins miajaWves didi, SiSiani TvalebiT da gulTan samSoblo dauwylules. am tkiviliT sneulT ki amerikaSi, modernizebuli aparaturiT qirurgiulad esaSvelebian da gulisgulidanac warmatebiT glejen samSoblos. am pirobiTad `qveyanaSi” `Semoqmed patimarTa reabilitaciis amerikuli modelic” moqmedebs da `arsobis pursa da cremlis marils” amgvarad moapovebinebs maT _ daundobeli mzrunvelobiT.
     uTuod avtoriseuli gancdaa romanis erT-erTi gmiris mistikisadmi udierebac _ `bavSvobidanve mZuls mistika, radgan sul mgonia, rom amaze yalbi araferia samyaroSi. siyalbe kidev sicruea...”. SesaZloa, aq mistikac arafer SuaSia da avtoris gangaSi sicruiTa da siyalbiT gaberili sahaero burTebis qveynis Tavze usasrulo, gamabezrebelma livlivma ganapiroba?!.
     nino sadRobelaSvilis Taobam Tvali gauCxver sibneleSi, siyalbesa da sicrueSi gamoaxila, magram gamoaxilac Zalze pirobiTad, radgan myisve tyuilis libri gadaakres da mas mere rioSi dResaswaulebiT Seaqceven. marTalia am sibneleSic ixilveboda, ilandeboda mimqrali naTeli, romelsac Tavisuflebas eZaxian, magram isic ganiZarcva sazeimo samoslisagan, samwuxarod, masac sicrue Seepara, `Tavisuflebis sicruis sibrZne.” avtori ki darwmunebulia: `Zalian brZeni unda iyo, tyuili rom keTilad moixmaroo.” magram irkveva, rom am erTi `uTvistomo” fraziT _ `Tavisufleba,” Turme, ukve wlebis manZilze gvicxovria, sibrZne ki marTlac versad mogvixelTebia.
 esec qveynisTvis bolo ori aTwleulis manZilze niSneuli isteriisa da oromtrialis SuagulSi moqceuli Taobis ganwiruli amonayviri: `sibnele Cavylape!.. sad gavaCino es bavSvi? SiSSi? samxeceSi? ra movatyuo, warsuli?” fiqrias sxeulSi axali cxovrebis momlodine nayofi Cayursula, dedas ki misi movlinebisa eSinia. vin da saiT umegzurebs axal suls?! vin Seudgams uxilav mxars  rom gaizardos, Zala moices da irgvliv mimoixedos, vin daamSvidebs arsebuli yiameTiT dafeTebulsa da usasoqmnils: `simSvide mtredebma akenkes da qonquridan qongurze gadaaqvT, ver moixelTeb... `qalaqi didi xania amotrialebul gulisjibes hgavs... ramdeni welia ukve asea... adamianebis bedi quCaSi wydeba... gareTaa yvelaferi, Zvelic, axalic... cota zevidan qalaqi asawyob saTamaSos hgavs...”
es is mdgomareobaa, romanSi ZiriTadi siuJetis fons rom warmoadgens mxolod, me ki sityva ratomRac masze gamigrZelda. magram umTavresi is gaxlavT, rom am viTarebaSic SeiZleba macocxlebeli ZarRvis gamonaxva, moWideba da masze sulisa da xorcis mikedleba. ase xdeboda samyaroSi maradiulad – brZolis velze xom mxolod sikvdili ar dadis alesili celiT, iq xom erosic dafarfatebs Tavisi yvelaze macocxlebeli iaraRiT da guldagul irCevs bednier msxverpls. SesaZloa, `bednieri msxverpli” da `macocxlebeli iaraRi” imgvarive oqsimoroni iyos, rogorc `Semoqmedi patimari”, magram cxovreba xom TamaSia da is xSirad amgvar saTamaSoebs Tanadroulad, erT sibrtyeze ganalagebs xolme. Cven ki moTamaSeni iZulebulni varT am SeuTavsebeli gasarTobiT viqcioT Tavi. mwerali aki gvanugeSebs kidec: `mSvidoba xom arc arsebobs!.. sanam gviyvars, gveocnebeba, vis gaugia mSvidoba!..” esec kvlav brZolis veli... magram amjerad, ori Semoqmedis sulis Sesayari... demiurg-SemoqmedTa Zalumi Widili ki uzenaesi kanoniT, nayofierebiT unda aRiniSnos. magram, rogorc qveyanas aRTqmul miznamde, maTac raRac akldebaT fertilobamde, ara da leRvis xe xom maradiuli xatebaa. iqneb `ar ganiZarcves, raTa Semosiliyvnen?!” bolomde ar dawrites, ar amoixapes sulieri Zalebi, ar aRmoaCndaT msxverplSewirvisTvis maradiuli mzaoba?!. `yovelgvari siyvaruli xom Tavganwirvaa...”
`sanaxevro yvelaferi saSiSiao”, _ gagvicxadebs sayovelTao zerelobis Jams romanis avtori da totaluri SiSianobisgan saxsnelad, maSvel rgolebad, Tavis leqsebsa da moTxrobebs Camogvirigebs, sulebi rom movioxoT da srulyofil samyaros mivabjinoT, erTmaneTSi sakuTari Tavebi amovikiTxoT, unayofobas saxadiviT vekrZaloT da erTurTis jvari vitvirToT, vinZlo, `erTad” qceulma sulma kvlavac SeZlos samyaros `daorsuleba...”
maradiulad msxmoiare, samyaros centrSi aRmocenebul cxovrebis xed mesaxeba nino sadRobelaSvili mis sulSi misive SemoqmedebiT mzirals. `Sen xar Cemi xe”, _ misi leqsis sityvebiT vetyvi, _ amayad tanayrili, cisaken aRerebuli, romelsac scviva da scviva datkbiluli nayofi damZimebuli totebidan, zogi – leqsad, zogi – moTxrobad. Tu qari amovarda, kargad SeTvalulma nayofma iqneb mezoblis ezosac uwios, an masac gadaSordes da ucnob sanaxebsac miaRwios, iqac daTesos `sulis puri”, `qari xom mTel samyaroSi daiareba”...
CemTvisNnino sadRobelaSvili Tavganwiruli Semoqmedia, macocxlebeli sunTqvisa da surnelis momtani Cvens fermixdil sinamdvileSi. misi Wirnaxuli ki imis utyuari mauwyebeli, rom arc mermiss mogvamSevs da uflis nakurTx misi sulis beRelSi, ulevad imravlebs `sulis puri,” “nazamTrali beRurebiviT” mkiTxvelis uSurvelad dampurebeli.
    

                                      sofio jafariZe
                      

Комментариев нет:

Отправить комментарий